Dupilumab is het eerste en enige biologische geneesmiddel dat het aantal longaanvallen bij mensen met COPD vermindert. Die vermindering is aanzienlijk: dertig procent na een jaar. Ook verbeteren de longfunctie en de kwaliteit van leven. Helaas werkt het middel niet bij iedereen.
Dupilumab werkt alleen bij mensen met een type 2 ontsteking. Dat is ongeveer bij twintig tot veertig procent van de mensen met COPD het geval.
Dupilumap is een biological. Biologicals (biologische antistof) zijn medicijnen die (voor een deel) zijn gemaakt van natuurlijke eiwitten. Ze remmen een stap in het ontstekingsproces. ‘Deze studie toonde aan dat dupilumab de vicieuze cirkel van longaanvallen en achteruitgang van de longfunctie kan verminderen bij mensen met ongecontroleerde COPD. Ook kan het middel de ademhaling verbeteren,’ zegt onderzoeker Surya Bhatt van de University of Alabama at Birmingham. ‘Ik heb mensen met ongecontroleerde COPD veel te lang zien worstelen met de slopende symptomen van deze ziekte. De huidige behandelmogelijkheden leveren maar beperkte verbetering op’ zegt hij.
‘Dit is heel goed nieuws! Het is de eerste keer dat een biological lijkt te werken bij een deel van de mensen met COPD’
Wetenschappers deden onderzoek bij bijna 1000 deelnemers. Dit zijn (voormalige) rokers met matige tot ernstige COPD én twee extra kenmerken: veel allergische ontstekingscellen in het bloed en vaak longaanvallen. Tijdens het onderzoek kreeg de helft van hen 52 weken lang de biological als injectie toegediend. De andere helft kreeg een placebo: een middel dat geen werkzame bestanddelen bevat. De deelnemers wisten niet of ze het echte middel of het placebo kregen. Vergeleken met het placebo verminderde dupilumab het aantal longaanvallen met dertig procent. ‘Dit is heel goed nieuws want het is de eerste keer dat een biological in COPD lijkt te werken bij een deel van de mensen met COPD!’ zegt professor Huib Kerstjens, longarts in het UMCG.
De mensen bij wie dit middel werkt: de mensen met COPD die veel longaanvallen en allergische ontstekingscellen in hun bloed (ondanks maximale inhalatiemedicatie) hebben, zullen voorlopig helaas nog moeten wachten tot het middel voor hen beschikbaar is. Eerst moet het worden goedgekeurd door instanties die de kwaliteit van medicijnen controleren. Dat kost tijd. Daarnaast is het middel nu nog erg duur. Maar omdat het voor steeds meer mensen werkzaam blijkt te zijn, zal de prijs in de toekomst waarschijnlijk omlaag gaan. Als het middels eenmaal beschikbaar is, zal het doorlopend om de week met een injectie moeten worden toegediend. ‘Dat is echt een nadeel,’ zegt professor Huib Kerstjens, ‘al weten we uit de astmawereld dat mensen het vrij snel zelf kunnen leren en thuis kunnen doen.’
De bevindingen uit dit onderzoek zijn in mei 2023 gepubliceerd in het New England Journal of Medicine.
Tekst: Judith Langeland