Hoe schadelijk is meeroken in de buitenlucht?

Iemand in jouw buurt rookt een (e-)sigaret. Hoeveel kwaad kan dit als je buiten bent? Uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat dit minder onschuldig is dan veel mensen denken: óók in de buitenlucht adem je nicotine in. Dit ‘meeroken’ is schadelijk voor je longen, hart en bloedvaten.

Jongens bushalte

De onderzoekers zijn daarom vóór meer rookvrije omgevingen, zoals bushaltes en terrassen: ‘We hopen dat dit onderzoek mensen bewust maakt dat je ook buiten tabaksrook binnen kunt krijgen.’

Tabaksrook inademen

Meeroken, oftewel het inademen van andermans tabaksrook, is schadelijk voor je gezondheid. Dat je meerookt als iemand binnen een sigaret opsteekt, weten veel mensen wel. Onderzoeker Jeroen Bommelé: ‘Mensen denken vaak dat roken in de buitenlucht onschuldig is. En dat je als je zelf niet rookt, je daar niets van binnenkrijgt. Dat is niet waar. Dit onderzoek laat zien dat wanneer anderen in jouw buurt roken, je ook buiten tabaksrook en nicotine binnenkrijgt.’

Terrassen en bushaltes

De onderzoekers zochten uit hoe schadelijk meeroken is in de buitenlucht. Ze bezochten verschillende locaties door heel Nederland en deden metingen op plekken waar veel gerookt wordt. Denk aan terrassen, ingangen van openbare gebouwen en bushaltes. Op deze plekken hebben ze gemeten hoeveel nicotine er in de lucht zat wanneer er gerookt werd.  De onderzoekers hielden ook bij hoeveel rokers er in de buurt waren en hoe sterk de tabaksgeur was.

Nicotine in de lucht

Wat blijkt? Wanneer anderen in jouw buurt roken, adem je als niet-roker óók in de buitenlucht nicotine en andere schadelijke stoffen in. Hoe meer mensen in de buurt roken, hoe meer nicotine je op dat moment binnenkrijgt. En: hoe sterker de rookgeur, hoe meer nicotine er dan in de lucht wordt gemeten.

Verschillende meetmethoden

Er zijn verschillende manieren om blootstelling aan tabaksrook te meten. Fijnstof is relatief eenvoudig te meten, maar kan ook ergens anders vandaan komen. Denk aan uitlaatgassen van auto’s en rook van open haarden. Het meten van nicotine in de lucht is een geschikte en betrouwbare meetmethode om het meeroken van (e-)sigaretten in kaart te brengen.

Schadelijk voor je longen

Meeroken veroorzaakt grote gezondheidsproblemen bij niet-rokers. Langdurig meeroken kan leiden tot hart- en longziekten, zoals astma en COPD. Mensen kunnen daardoor eerder overlijden. Zelfs kort meeroken kan gezondheidsklachten geven. Na een uur meeroken op een terras, kun je bijvoorbeeld ontstekingsreacties en een aanzienlijk verminderde longfunctie ervaren. Je voelt je dan benauwd.

Steeds meer rookvrije plekken

Rookvrije plekken zijn een effectieve manier om mensen te beschermen tegen de schade van meeroken. In de afgelopen jaren nam de Nederlandse overheid daarom verschillende maatregelen. Eerst binnen en daarna ook buiten. Zo werd roken verboden in openbare gebouwen (1990), op het werk (2004), in het openbaar vervoer (2008) en in de horeca (2014). Sinds 2020 zijn alle schoolterreinen wettelijk rookvrij. Ook worden steeds meer buitenruimtes rookvrij, vooral plekken waar kinderen komen zoals sportvelden, speeltuinen, attractieparken en dierentuinen.

Bewustwording

Toch worden mensen nog steeds op veel plekken in de buitenlucht blootgesteld aan tabaksrook. De onderzoekers zijn daarom vóór meer rookvrije plekken, zoals bushaltes en terrassen. Onderzoeker Jeroen Bommelé: ‘Ik hoop dat dit onderzoek beleidsmakers en eigenaren van terrassen en andere openbare plekken bewust maakt dat je ook buiten schadelijke tabaksrook inademt.’

Samen op weg naar een Rookvrije Generatie

Het onderzoek werd uitgevoerd door het Trimbos-instituut en is gefinancierd door onder andere Longfonds, KWF en Hartstichting. Samen zijn we op weg naar een Rookvrije Generatie. Want elk kind moet de kans krijgen om rookvrij op te groeien, zonder de schadelijke effecten van (mee)roken en de verleiding om te gaan roken.